نام اختصاری: MTHFR (A1298C-C677T) سایر نام ها: *
بررسی موتاسیونهای شایع پلیمورفیسمهای A1298C و C677T ژن متیلن
تتراهیدروفولات ردوکتاز *
بررسی ژنتیکی پلیمورفیسمهای A1298C و C677T ژن
MTHFR *
Mutation in Mthylenetetrahydrofolate reductase
gene *
Methylenetetrahydrofolate
Reductase Mutations, C677T and A1298C بخش انجام دهنده: ژنتیک نوع نمونه قابل اندازه گیری: خون محیطی حجم نمونه مورد
نیاز: خون تام (whole
blood) 5 ml شرایط نمونه گیری: 1. نیاز به ناشتایی یا آمادگی خاصی نمی باشد. 2. نمونه گیری باید در شرایط استریل انجام
شود. ملاحظات نمونه گیری: 1. برای جمع آوری خون از لوله های استریل حاوی ماده ضد انعقاد EDTA یا سیترات استفاده شود. 2. پس از نمونه گیری باید سرنگ و سر سرنگ در یک سطل ایمنی (Safety Box) جمع آوری گردیده و سپس سوزانده شود. 3. محل نمونه گیری از لحاظ خونریزی بررسی شود. 4. پس از گرفتن نمونه خون، باید لوله حاوی نمونه سانتریفیوژ شده و در ادامه پس از دور ریختن پلاسما، بافی کوت آن جهت انجام مراحل بعدی نظیر استخراج DNA و PCR، جدا شود (در صورتی که حداکثر تا 72 ساعت بعد از نمونه گیری نمی توان مراحل استخراج DNA و PCR را انجام داد، لازم است بافی کوت در 20- درجه سانتیگراد نگهداری شود). 5. در صورت نمونه گیری در خارج از آزمایشگاه، نمونه باید در شرایط خنک و طی کوتاه ترین زمان ممکن به آزمایشگاه ارسال شود (خون کامل را می توان حداکثر تا 72 ساعت در دمای 4 درجه سانتیگراد نگهداری کرد ولی برای نگهداری نمونه در زمان های طولانی تر لازم است بافی کوت را به دمای 20 – درجه سانتیگراد فریزر منتقل نمود). موارد عدم پذیرش نمونه: 1. نمونه هایی که در شرایط غیر استریل جمع
آوری شده باشند. 2. نمونه های خونی که فریز شده، منعقد شده و
یا به شدت همولیز شده باشند. 3. حجم نمونه ها کافی نباشد (حداقل ml
5 خون محیطی مورد نیاز است). 4. نمونه هایی که بر چسب مشخصات بیمار روی
آنها نادرست یا مبهم باشد. 5. نمونه های جمع آوری شده در ظروف حاوی
مواد ضد انعقاد غیر از EDTA (هپارین با
غلظت بیش از 10 واحد در میلی لیتر سبب مهار PCR می شود لذا، از
نمونه های هپارینه و نیز نمونه بیماران تحت درمان با هپارین نمی توان استفاده
کرد). شرایط نگهداری: 1. لازم است که حداکثر تا 72 ساعت پس از
نمونه گیری مراحل کار انجام شود و یا این که طی چند ساعت اولیه پس از نمونه گیری
بافی کوت نمونه های مورد استفاده جداسازی شده و به حجمهای مورد نیاز تقسیم شده و
در دمای ºC20- قرار داده شود و
از ذوب و فریز مکرر آنها تا زمان انجام مراحل بعدی آزمایش خودداری شود. 2.
لازم است حمل و نقل نمونه در شرایط خنک انجام شود و از یخ
زدگی نمونه جلوگیری شود. 3.
خون کامل را می توان حداکثر تا 72 ساعت در دمای 4 درجه
سانتیگراد نگهداری و به آزمایشگاه منتقل نمود. کاربردهای بالینی: متیلنتتراهیدروفولاتردوکتاز (MTHFR)یک
آنزیم کلیدی در مسیر فولات است که نقش اساسی در فرآیندهای اسپرماتوژنز و سنتز
هموسیستئین ایفا میکند و تغییرات در سطح بیان این ژن میتواند منجر به ناباروری
مردان، بروز عارضه ترومبوفیلیا در شخص شود. هدف از انجام آزمایش: در آزمایش بررسی
ژنتیکی ژن MTHFR،
دو واریانس در ژن MTHFR را شناسایی می کند
که عبارتند از C677T وA1298C وجود
این موتاسیون ها با افزایش سطح هموسیستئین خون مرتبط است. افزایش هموسیستئین در
خون می تواند باعث افزایش احتمال ابتلا به بیماری های قلبی-عروقی، سکتهی
مغزی و تشکیل ترومبوز و بروز عارضه ترومبوفیلایا در فرد شود، همچنین وقوع این
موتاسیونها در افراد می تواند منجر به کاهش متیونین در فرد شود که این کاهش
متیونین میتواند منجر به بروز نابارور در مردان(5)، تولد کودکانی با عارضه شکاف
لب و کام(6) و سندروم داون(7)شود. اطلاعات
تکمیلی: متیلن تتراهیدروفولات ردوکتاز(MTHFR) یکی از آنزیمهای کلیدی در متابولیسم هموسیستئین است که باعث
تبدیل 5 و10-متیلن تتراهیدروفولات ردوکتاز به 5-متیل تتراهدروفولات میشود. موتاسیون
در ژن MTHFR منجر به کاهش
فعالیت آنزیم و افزایش غلظت هموسیستئین میشود همین امر سببب القای تجمع پلاکتها
و در نهایت آسیب به اندوتلیال عروق و وقوع ترومبوفیلیا در فرد خواهد شد. از جمله عوارض
مهم بروز ترومبوفیلیا میتوان به کاهش رشد داخل رحمی جنین، سقط مکرر، پرهاکلامپسی
شدید، پارگی جفت و مرگ داخل رحمی جنین اشاره کرد. سـلامت
جنين، ارتباط مستقيم با گردش خون مادر دارد و هر عـاملي که باعث اختلال در اين
ارتباط شود، برای جنـين زيـان آور است. به نظر ميرسد که ايجاد لخته نابجا يا
ترومبوز ميتوانـد در مويرگهای جفت، باعث اختلال در روند تبادلات مـواد بين مادر
و جنين شده و نهايتـا منجـر بـه سـقط گـردد. همچنین موتاسیون در پلیمورفیسمهای A1298C و C677T ژن MTHFR منجر به نقص در چرخه فولات و در نتیجه کاهش بیان متیونین در افراد
میشود. کاهش میزان متیونین در افراد منجر به عوارض مهمی در افراد به خصوص در
مردان و در فریند اسپرماتوژنز میشود که منجر به ناباروری در مردان میشود. روش مرجع: ARMS-PCR و RFLP-PCR تفسیر: در
این مرکز با استفاده از روش sequencing Sangerعلاوه بر موتاسیون مورد نظر در هر کدام از پلیمورفیسمهای C677T
و A1298C، 11 موتاسیونهای
شایع و پاتوژنیک موجود در ناحیه اگزونی پلیموفیسمهای A1298C و C677T هم
بررسی میشود. پس از گزارش موتاسیونهای بیماری زا توسط آزمایشگاه بنا به صلاحدید
پزشک تصمیمات درمانی اتخاذ میشود. عوامل مداخله گر : 1. هپارین در مقادیر بالا در این آزمایش تداخل
ایجاد می کند. 2.
نمونه گیری، جداسازی بافی کت و انجام سایر مراحل آزمایش در
شرایط غیر استریل می تواند منجر به ایجاد نتایج نادرست گردد. 3. برای جلوگیری از بروز اشتباه در نتایج آزمایش،
باید فضاهای مربوط به استخراج DNA، آماده سازی
مواد مورد نیاز واکنش و فضای افزودن نمونه DNA
به لوله PCR از هم جدا
باشند. منابع: 1.
Christiansen
et al. Thrombophilia, Clinical Factors, and Recurrent Venous Thrombotic Events.
JAMA 2005;293:2352-2361. 2.
Baglin
T, Management of Thrombophilia: Who to Screen? Pathophysiol Haemost Thromb
2003/2004;33:401-404. 3.
Tripodi
A, Laboratory diagnosis of thrombophilic states: where do we stand?
Pathophysiol Haemost Thromb, 2002;32:245-248. 4.
Eloualid A. Abdi O. Charif M. EL houate B. et al. Association of the MTHFR
A1298C variant with unexplained Sever male infertility. Plosone, 2012. 5.
Gong
M. Dong W. Tingyu H. Huang G. and Ren R. MTHFR 677C>T Polymorphism
Increases the Male Infertility Risk: A Meta-Analysis Involving 26 Studies. PLoS
One. 2015; 10(3): e0121147. 6.
Pezzetti F, Martinelli M, Scapoli L, Carinci F, Palmieri A,
Marchesini J. Maternal MTHFR variant forms increase the risk in offspring of
isolated nonsyndromic cleft lip with or without cleft palate. Hum Mutat 2004;
24(1):104-105. 7.
Cyril C. Rai P. Chandra N. Gopinatha P.M. and
Satyamoorthy. MTHFR gen variants C677T, A1298C and association with Down
syndrome: A Case control study from South India. Indian J Hum Genet. 2009
May-Aug; 15(2): 60–64. |